Bezpieczeństwo w chirurgii plastycznej zapewnia lekarz, ale decyzję w czyje ręce się oddać podejmuje pacjent. Pojawia się pytanie, na jakie elementy wykształcenia i pracy lekarza należy zwrócić uwagę, by był to wybór bezpieczny? O tych i innych problemach mówi chirurg, dr n. med. Lubomir Lembas.
Bezpieczeństwo w chirurgii plastycznej jest synonimem dochowania najwyższej staranności, na którą składają się:
1. Wykształcenie i doświadczenie chirurga;
2. Rzetelna informacja dla pacjenta/pacjentki;
3. Zapewnienie ciągłości opieki.
Oczywiście miejsce wykonania zabiegu oraz kwalifikacje całego personelu kliniki powinny spełniać wymogi formalne, tzn. miejsce powinno być przystosowane do wykonywania zabiegów z zakresu chirurgii plastycznej i w każdej chwili powinny być dostępne odpowiednie certyfikaty, wydane przez właściwe instytucje.
Chirurg plastyk...
Usuwanie zewnętrznych oznak starzenia się oraz poprawa wyglądu stanowi nieodłączną część chirurgii plastycznej. Tytuł specjalisty w zakresie chirurgii plastycznej uzyskuje się po zdaniu państwowego egzaminu, który składa się z trzech etapów:
1. Egzaminu praktycznego (wykonanie operacji z zakresu chirurgii plastycznej);
2. Egzaminu testowego (120 pytań z całego materiału dotyczącego chirurgii plastycznej);
3. Egzaminu ustnego (5 pytań sprawdzających umiejętność rozwiązywania problemów klinicznych - przynajmniej jedno z pytań dotyczy chirurgii estetycznej).
Do egzaminu można przystąpić po odbyciu stażu specjalizacyjnego, zaliczeniu obowiązkowych kursów (między innymi kursu z chirurgii estetycznej) oraz po samodzielnym wykonaniu 400 operacji z zakresu chirurgii plastycznej (wśród nich są też wszystkie operacje z zakresu chirurgii estetycznej).
Ogólnie dostępna i na bieżąco aktualizowana lista specjalistów chirurgii plastycznej znajduje się na stronie internetowej Polskiego Towarzystwa Chirurgii Plastycznej, Rekonstrukcyjnej i Estetycznej - www.ptchprie.pl. Przed poddaniem się operacji warto sprawdzić, czy dany lekarz znajduje się na tej liście. Chirurgia estetyczna stanowi integralną i nieodłączną cześć chirurgii plastycznej i nie występuje jako samodzielna umiejętność.
...i inni specjaliści
Zabiegi z zakresu chirurgii estetycznej, poza chirurgami plastykami, wykonują również lekarze innych specjalności (chirurdzy ogólni, laryngolodzy, dermatolodzy, i in.). Każdy lekarz wykonujący operacje z zakresu chirurgii estetycznej powinien poinformować pacjenta o swoich kwalifikacjach. Lekarz nie powinien mówić o sobie "jestem chirurgiem estetycznym", ponieważ z punktu widzenia prawa nie ma takiej specjalności medycznej jak "chirurgia estetyczna". Lekarz powinien podać swoją specjalność i dodać, że zajmuje się chirurgią estetyczną. W ten sposób rzetelnie informuje pacjenta o swoich kwalifikacjach zawodowych.
Zminimalizować ryzyko
Chirurgia estetyczna zajmuje się usuwaniem zewnętrznych cech starzenia się oraz poprawą wyglądu ciała ludzkiego. Zabiegi z jej zakresu nie są wykonywane ze wskazań życiowych - tzn., że nie są to zabiegi ratujące życie. Głównym celem tych operacji jest poprawa ogólnego samopoczucia pacjenta. Ryzyko wykonania takiego zabiegu musi być przeciętne. Większe niż przeciętne ryzyko operacji estetycznej stanowi przeciwwskazanie do jej wykonania.
Ogólny stan zdrowia fizycznego i psychicznego pacjenta powinien być dobry i musi to być potwierdzone w badaniach dodatkowych. Podwyższone ryzyko operacji wynika zwykle z chorób współistniejących, takich jak np. nadciśnienie tętnicze, choroba wieńcowa, choroby gruczołów wydzielania wewnętrznego ? głównie tarczycy.
Pacjenci mający choroby współistniejące też mogą być operowani, jednak pod warunkiem, że lekarz prowadzący daną chorobę wyrazi opinię zezwalającą na zabieg. Opinię taką można uzyskać tylko wtedy, gdy przewlekła choroba jest dobrze kontrolowana. Dla przykładu pacjent z nadciśnieniem tętniczym może być operowany, ale tylko wtedy, gdy wartości ciśnień dzięki leczeniu są prawidłowe.
Dr n. med. Lubomir Lembas